Ivan Borov 3 boyutlu modellemenin tadına daha 14 yaşındayken SketchUp ve Google Earth kullanan bir arkadaşı sayesinde varmış. SketchUp’ın anlaşılabilirliği ve teknolojisinden hemen etkilenmiş. Milano’da iç tasarım okurken, grafik tasarım, video ve fotoğraf düzenleme sevgisini birleştiren bir kısa film onun burs kazanmasını sağlamış.
Milano’da staj yaparken meslektaşlarının hala sadece 2 boyutlu çizimler yaptığını fark etti ve ekibin çalışma şeklini değiştirip verimliliği artırmaya yardımcı olacak SketchUp’ı onlara tanıştırdı ve 3 boyutlu tasarım dünyasına girmelerini sağladı.
2012 yılında Bulgaristan’a döndü. Marka ve anahtar teslim işyerleri için iç mekan tasarımları sunan dinamik bir tasarım şirketi olan 3DEA’yı kurmadan önce de 4 yıl bir mobilya şirketinde çalıştı.
Bize 3DEA ve yaptığınız iş hakkında biraz bilgi verir misiniz?
Milan ve Bulgaristan’daki yıllar süren çalışmalarım sonrası 3DEA’yı kurdum. Mobilya şirketinde çalışırken profesyonellerden oluşan bir iş ağı oluşturmuştum, böylece iç tasarımcı olarak onlara hizmet vermeye başladım. Büyük ve küçük çapta şirketlere hizmet veriyoruz, onların kurallarını, isteklerini, markalarını iç mekanlarına yansıtmalarını sağlıyoruz. Ayrıca fuarlarda da stand tasarımıları ve tabelalar da yapıyoruz. SketchUp’da bizim için bu konuda bir İsviçre çakısı gibi mübarek!
“SketchUp tüm görevleri farklı ölçeklerde yapmamızı sağlayan adeta bir İsviçre Çakısıdır”
Projelerimizdeki ana mesele uygulanabilirlik ve tasarımın kalitesidir.
Gerekli görüldüğünde diğer mimari stüdyolar ve profesyonel tasarımcılar ile çalışan yalın bir ekibimiz var. Bu şekilde çalışmanın daha fazla uzmanlık ve fikirler ile daha büyük teklifleri karşılama konusunda başarılı olduğunu görüyoruz.
Bu sene ben baba olana kadar beş kişilik bir takımımız vardı. Bu büyük gelişme sebebiyle hayatıma yeni bir şekil vermem ve bir denge yakalamam gerekti. Günde 12 – 15 saat ofiste çalışmak yerine projeler konusunda seçici davranıp daha sağlıklı bir vakit planlaması ile rahat çalışmaya başladık. Ben hayat, iş ve tasarım arasında bir denge olduğu zaman daha verimli işler üretilebileceğini düşünüyorum.
3DEA’yı rakiplerinden ayıran en büyük özellik nedir?
En önemli özelliğimiz yeni şeylere açık olmamız. Deneme ve yanılma yoluyla bir çok şey öğrenebilirsiniz. Hata yapmak bilinen çözümleri yıkmaktan geçer, çünkü basitçe açıklarsam “zaten yıllardır aynı şekilde yapılıyorlardır”. Bunu Milano’da çalıştığım mobilya bayisinde de çok defa gördüm, oradaki bir çok deneyimli mimar arkadaş üniversite bittiğinden beri aynı yöntemleri kullanıyorlardı. Tabi ki yeni bir şeyler denemek zor ve başarısız olabilirsiniz ama günün sonunda buna değer! Yenilikler böyle doğar ve mükemmel işler çıkar…
Nerede eğitim aldınız?
Milano’daki Instituto Europeo di Design’da(IED) iç tasarım bölümünde okudum. İlk yıl, daha çok geleneksel çizim yöntemleri ve mekanların deneyimlenmesi konularıyla geçti. Müfredatımız daha sonra 2 boyutlu çizimden 3 boyutlu çizime geçti ve 3 boyutlu çizim programlarını öğrendik. Ben de SketchUp’ın diğer bir çok programın özelliğini birleştirdiğini ve zamandan çok fazla tasaruf etmemi sağladığını keşfettim. Doğrusunu söylemek gerekirse, karmaşık programları öğrenmekte zorlandım daha sonra da dedim ki “Bu programları öğrenmeye harcayacağım vakit yerine tasarım yapmaya ve sunumlarına vakit ayırırım!” SketchUp ile modelimi çok rahat bir şekilde tasarlayabiliyordum ve LayOut ile 2 boyutlu çıktılar oluşturabiliyordum. Bazen yaptığım çizimler ağrılaşınca teslimlerden önce sıkıntılar yaşadım ama nasıl doğru çizim yapılması gerektiğini de zamanla öğrendim ve başarılı bir şekilde mezun oldum!
Bir iş yerinin görünüşü kadar işlevi de önemlidir!
Denge ve tasarım herhangi bir tasarım işinin ana konusudur. Mesela şu an “instalanabilir” alanlar trendi bir çok tasarımcının odaklandığı bir konu. Zaman bir tasarımın uygunluğunu, kullanılabilirliğini ve esnekliğini test eder ve tasarım kanıtlanır.
“.. Zaman bir tasarımın uygunluğunu, kullanılabilirliğini ve esnekliğini test eder ve tasarım kanıtlanır. “
Bu her çeşit tasarım için geçerlidir; otomotiv tasarımı, mobilya tasarımı ve mimarlık. Ne tür bir malzeme kullanacağınızı ve ne tür işlevleri entegre edeceğinizi bilmenin inanılmaz derecede önemli olduğuna inanıyorum. Güzellik önemlidir fakat günün sonunda diğer prensiplerin uzun ömürlü olmasını gerektirir.
[before_after image_before=”https://fga.com.tr/wp-content/uploads/2020/02/3DEA-Image-4A-Image-Comparison.jpg” image_after=”https://fga.com.tr/wp-content/uploads/2020/02/3DEA-Image-4B-Image-Comparison.jpg”]
Projelerinizde tasarım kararları nasıl verilir?
Bjark Ingels’in iletişim yaklaşımından ilham alıyoruz. Yarattığı her projenin net bir hikayesi ve herkes tarafından anlaşılabilir bir anlatısı vardır. Aynı netliği elde etmek için, ölçeğine bakmaksızın önerdiğimiz çözümleri müşteri ve son kullanıcı için görünür kılıyoruz. LayOut içerisinde eskizler, görseller, 3 boyutlu modeller ile bir çok kolaj oluşturuyoruz. Her proje farklı sorunlara yönelik çözümler üretmenizi ister bu sebeple bu tarz medyaların tümünü karıştırıyoruz.
Bulgaristan’ın Sofya kentindeki AECO Space için inanılmaz bir işyeri yaptınız, bize bu projeden bahseder misiniz?
AECO Space için yaptığımız tasarım, fonksiyonel ve yaratıcı alanlarda sunum ve eğitim yapmayı aynı zamanda bu alanların daha farklı yazılım eğitimine göre ayarlanabilmesini amaçlıyordu. Çalışmak için büyük pencereleri, yüksek tavanı ve bol ışığı olan havadar bir mekanımız vardı. Bu hoş özellikler aslında bazı zorlukları beraberinde getiriyordu. Personel için harika olsa da, bu özellikler günlük çalışmaları, özellikle de kurum içi düzenlenen eğitim ve oturumları olumsuz etkiliyordu.
Daha üretken bir çevre oluşturabilmek için, geniş pencereleri kapatacak kadar büyük jaluziler tercih ettik ve böylece parlama konusuna çözüm getirdik. Bu ağır perdeleri asmak için özel bir çözüm üretmemiz gerekti. Çizim ve modelleme yeteneğimizi kullanarak dört ayrı seçenek sunduk ikisinde gizli aparatlarla bu işi çözdük diğerlerinde görünür. Müşteriye de danıştıktan sonra yüklenicinin oluşturduğu seçeneği montajladık bu sayede süreci daha verimli kullanmış olduk.
Mekanımızın orijinal tasarımı adeta bir bankayı andırıyordu, bu sebeple müşterinin de bulunmasını istemediği granitleri değiştirmek zorunda kaldık. İstedikleri döşeme uygulaması için ise tüm bütçenin %15 civarının ayrılması gerekiyordu. Tüm proje için net bir bütçe ve yol haritasına sahip olmak, projeyi zamanında ve doğru maliyete sonuçlandırmak için en önemli etkendir.
İnşa ettiğiniz mekan planlarınız ile aynı oluyor, tasarım aşamasında bu doğruluk seviyesine nasıl ulaşıyorsunuz?
Söz verdiğimiz şeyi teslim etmek bizim için zor olmuyor çünkü geliştirilebilir bir iş akışımız var. Projelerimizi uygulanabilirliğini düşünerek modelliyoruz, elektrik planlarından kullanılacak araçların konumlandırılmasına kadar her şeyi uygulayacak gibi düşünüyoruz.
Bu şekilde çalıştığımız zaman müşterimize konsepti çok daha açık ve net bir şekilde aktarıyor ve yükleniciler için de teknik detayları sunabiliyoruz. Renderlar, ölçülendirilmiş açıklamalı paftalar uygulamacıların her bir detayı çok rahatca anlayıp uygulamasını sağlıyor. Örnek olarak farklı renk ve boyutlara sahip özel bir karo döşeme için de bu şekilde çalışmıştık, bu sayede herhangi bir karışıklık olmadan proje de ne hazırladıysak aynısını uyguladık. Ayrıca çizimlerimizden maliyet hesaplamaları çıkarıp takımımız için bir rehber oluşturabiliyoruz.
Tekliflerde kendi üretiminiz olmayan ürünler de kullanıyor musunuz?
Tabi ki, bir çok firmadan ürünler sipariş ediyoruz. AECO Space için yaptığımız projede, o kadar büyük ve karışık bir proje de sayılmaz armatürler, bağlantı parçaları ve elektrik aksamları ile alakalı yaklaşık 19 firma ile çalışmıştık. En kaliteli işleri çıkarmak, en uygun maliyeti yakalamak ve teslim tarihlerini net bir şekilde karşılamak için, en iyilerle çalışmamız gerektiğini öğrendik.
Neyse ki kalitesine güvendiğimiz, zamanında ve uygun iş yapan özel seçtiğimiz bir firma havuzumuz var. Bu havuzdaki firmaların ürünlerinden seçimler yapıyoruz genel olarak.
Ayrıca özel ürünleri kendimiz de oluşturuyoruz hatta AECO Space projesinde kullandığımız altı metrelik bir lambayı oluşturmak için Finlandiya’dan İskandinav yosunu diye benzersiz bir malzeme ithal ettik.
SketchUp’taki mevcut iş akışınızı bize anlatır mısınız?
Mekanla ilgili analizler yaparken daha sonra tasarım şemasında bizim için aşırı büyük önem taşıyan el çizimi rölöveler alıyoruz.
Ayrıca çok sayıda fotoğraf çekiyoruz. Stüdyomuza döndüğümüz zaman genel hatları ve temel ayrıltıları 2 boyutlu SketchUp çizimlerine dönüştürüyoruz. Tüm verileri 2 boyutta hazırladıktan sonra 3 boyutlu konsept tasarımlarımızı yapmaya başlıyoruz.
Müşterilerimizin inceleyip yorumlayabileceği ve onaylayabileceği görseller oluşturuyoruz, daha sonra uygulanabilirliğini anlamak için teknik detayların 3 boyutlu modelleme kısmına giriyoruz. Bizim çizdiğimiz modeller veri konusunda çok dolu oluyorlar bu verilerden de proje özelinde tahminler oluşturabilmek için faydalanıyoruz.
Renderları göstermeden bile sadece SketchUp modelimiz müşterimizi oluşturduğumuz konsept hakkında heyecanlandırmaya yetiyor. Sonrasında müşteriyi bitmiş ürün ile büyülemeye odaklanıyoruz.
Müşteri dar bir bütçe ile geldiğinde işçilik ve malzeme maliyetlerini belirlemek için hangi araçları kullanıyorsunuz?
SketchUp’taki Entity Info panelinden aldığımız ölçü ve alan bilgilerini Excel içerisine atıp daha sonra orada formüller oluşturup hızlıca hesaplamalar yapıyoruz. Modellerin içerisindeki veriler model güncellendiği zaman otomatik bir şekilde tekrardan oluşturulabilmektedir.
En çok kullandığınız eklentiler nelerdir?
Make Faces baya zaman kazandırıyor. CleanUp³ gereksiz ve fazla şeylerden kurtulmak için ve modelin dosya boyutunu düşürmek için kullandığımız bir eklenti. Fredo Tools çok kullanışlı ve Round Corners detaylar için süper çünkü köşeleri pahlarken baya zorlanıyoruz. DropGC yi de atlamadan geçemeyeceğim, Add Center Point (SketchUp’ın temel özelliği olarak da var), Fredo Corner, Material Tools, Vray render motoru için çok iyi.
Çok gurur duyduğunuz projelerden detaylar paylaşabilir misiniz?
Bulgaristan’ın Karadeniz kıyılarında bulunan 7/24 deniz gözetimi yapan bir kule için metal bir yapıya sahip 3 x 1.4m her şey dahil bir iş istasyonu tasarladık. Bütün bilgisayarların, ekipmanların ve kablolama işlerinin metal strüktüre entegre olması gerekiyordu. Tasarım problemine çözüm üretmek işin sadece başlangıç noktasıydı. Asıl düşünmemiz gereken kısmı teslimat ve malzemelerin taşınmasıydı. Müşterinin paylaştığı görseller üzerinden tasarımlarımızı yapıp teslim etmek için sadece 6 ay süremiz vardı.
SketchUp sayesinde ayrı ayrı parçaların Sofya’da yapılıp Burgaz’a taşınmadan önce nakliye kamyonlarına sığıp sığmayacağını da anlamamızı sağladı. Yerleştireceğimiz masaların bazı parçalarının da asansöre sığmayacağını anladık ve ona göre bir taşıma şekli planladık. SketchUp bu projede baştan sonra bize aşırı yardımcı olan bir dost oldu.
“SketchUp projenin başından sonuna kadar yardımcı oldu.”
Öne çıkan bir başka proje ise Bulgaristan’daki yeni bir alışveriş merkezinin 3. katına özel sipariş alüminyum ve meşe kaplama avizeleri uygulamak ve teslim etmekti. 50x50cm ile 6×4 m arasında değişen boyutlarda üç yüz adet ürün için Prisma adlı bir aydınlatma üreticisi ile işbirliği yaptık
İşlerinizden daha fazla örneğe nereden ulaşabilirim?