M Moser Ortakların’dan Jason Li ve organizasyonel gelişim departmanı sorumlusu Charles Corley ile sanal gerçekliğin şantiye süreçlerinde tamamlayıcı rolü üzerine görüştük.
Geçtiğimiz on beş yılda, iş yeri tasarımı ve yapımında geniş bir tecrübeye sahip küresel bir AEC firması olan M Moser, SketchUp ve LayOut’u sadece tasarım ve kavramsallaştırma için değil, proje sunum süreçlerinde hayati bir iletişim aracı olarak kullanmış.
“DYT” terimi M Moser için ne anlama geliyor?
Charles: Bu terim tam olarak “Dijital Yapı Tasarımı” anlamına geliyor (Virtual Design and Construction) bu sayede, herhangi bir paydaşın bir projeyi anlamasını ve katılımını sağlayan, tamamen yapılandırılabilir bir 3B modelleme iş akışı kastediyoruz. Eğitim veya deneyimden bağımsız olarak, tüm proje katılımcıları için her şeyi netleştiren bir sanal ortam oluşturuyoruz. Kodlamalar ile boğulmuş dokümanlara göre görsel referans kullanmak evrenseldir. Masanın görseli masaya benziyor, duvarın görseli duvara benziyor. Bu şekilde olduğu zaman çalışanların belgeleri anlaması için ayrıca bir uzman bilgisine sahip olması gerekmiyor.
M Moser, projelerindeki sorumluluğun mümkün olduğunca fazlasını üstlenmeyi tercih ediyor. Bu durumda en iyi senaryo, tasarımcı, mühendis, alıcı ve müteahhit olduğumuzdur. Eğer bir proje teslim edecekseniz, tamamlanmış olması gerekir. Dünya geneline yaygın ofislerimizin tümünde, herkesin birbirini düzgün bir şekilde anlaması için sanal gerçekliği kullanıyoruz. Yapım aşamasında bir çok kültür, anlam ve birikmişlik yüklü. İnsanların düzgün bir şekilde birbirleri ile iletişim kurarak birbirlerinin tecrübelerinden faydalanması için, proje daha şantiye aşamasına geçmeden önce SketchUp içerisinde inşa ediyoruz. VDC aynı yoldaki herkesin doğru sonuçlar alması için kullandığımız bir araçtır.
Bir işletme olarak ne tür projelere odaklanıyorsunuz?
Charles: Biz iş yeri tasarım ve uygulaması konusunda uzmanız. Sadece kurumsal ofisler değil, kurumsal kampüsler, laboratuvarlar, özel hastaneler, özel eğitim tesisleri ve her türlü iş yerleri.. Siz isim verin, biz yapalım.
Bu tarz sürekli değişkenlik gösteren projelerde SketchUp gibi çevik bir araç kullanmak çok önemlidir. Daha geleneksel projelerde, ruhsat izinleri, strüktür hesapları, malzeme siparişi gibi sebeplerden dolayı, işleri inşaat aşamasından önce sabitlemeniz gerekir. Ama çalışma alanları, özellikle de büyük olanlar akıcı bir şekilde kalmalıdır. Hatta tesisin büyüklüğü dahi değişken olabilir. Departmanların yeri değişebilir. Gereksinimler ofisin bütün çevresinin tasarımını değiştirebilir. SketchUp’ın esnekliği sayesinde bütün bu durumlarda müşteriler, uzmanlar ve müteahhitler arasında rahat bir iletişim kuruluyor.
Çalışma şeklinizde benzersiz olan nedir?
Charles: Bazı yönlerden, yaramaz bir çocuk gibiyiz. Değişim konusunda oldukça radikal bir duruşumuz var, inşaat bilgimizi ve düşünce biçimimizi sürekli geliştiriyoruz. Pek çok firma daha geleneksel bir dokümantasyon sistemi kullanmasına rağmen, bizler eş zamanlı bir işbirliği için 3B tasarımları kullanmaya çalışıyoruz.
Biz çalıştığımız insanlara daha önce hiç görmediği yığınlarca belgeyi gönderip “bunları oku ve bize bir fiyat çıkar” demek istemiyoruz. Bu şu anlama geliyor, bütün çalışanlar, müteahhitler, tedarikçiler konsept aşamasından proje bitimine kadar 3B kullanıyor.
Birçok insanın değiştirmek istemediği bir yöntem izliyoruz. Jason ve benim, insanların değişim konusunda inatçı olmaları ve alternatifleri düşünmek istememeleriyle alakalı bir çok savaş hikayemiz var. Bu değişimleri uygulayabilmek için “SketchUp çizimlerini belediyeye gönderemeyiz”, “yeterince doğru bir çizim yapamayız” veya “diğer programları kullanan danışmanlarla işbirliği yapamayız” gibi bir çok ön yargıyı yıkmak zorunda kaldık. Tüm bu ön yargılar bizim çalışmalarımız sayesinde yıkılmış oldu.
Jason: M Moser sektörde, benzersiz firma ünvanına sahiptir. Bir çok şirket için, iş tasarımları teslim ettiklerinde ve belgeleri tamamladıklarında biter ama biz işi sonucuna kadar takip ederiz. Hatta iş bittikten sonra bakım ve işletme amaçlı hizmetlerimiz de oluyor.
Tasarımcılar, üretilebilir modeller tasarlamaktan sorumludur. Bunu ilk seferde yapabiliyorlar mı?
Charles: Her tasarımcı uygulama konusunu gerçekten anlamak zorunda değildir. Asıl amaçları tasarım yapmaktır, sonra tasarladıkları şeyin uygulanabilirliğini anlamak için diğerleriyle beraber çalışmak durumundadırlar.
Örnek olarak, geçtiğimiz günlerde karmaşık bir sayım aletini araştıran bir ekibimiz vardı. Odadaki müteahhit şunları istedi: “eğer odadaki masalar 4cm daha kısa olsaydı, hazır parçaları kullanarak herhangi özel bir parça üretmek durumunda kalmazdık.” Hemen tasarımcı gerekli değişikliği uyguladı, ürünün görünüşünde bir farklılık olmadan maliyet ve teslimat süresine önemli etkilerde bulundu. Bunun gibi binlerce örnek sunabilirim size, tüm bu çalışmaları yaparken 2B olarak çalışsaydık bu noktaları tespit edemeyecektik.
Jason: Günlük toplantılar düzenliyoruz; burası işimi bitirip başkasına pasladığım bir iş yeri değil, veya “kimseye gidipte çizimler burada al yapman gerekeni yap” dediğimiz bir yer değil. Projelerimiz her zaman yoğun bir beyin fırtınasından sonra sonuca bağlanıyor. Buradaki herkesin farklı bir arka planı var ve bu sayede tasarımcının amaçları üzerinde yanlış anlaşılmalardan kaçınabiliyoruz.
Dijital ortamda oluşturduğunuz sıralama ve planlama şantiye alanında size aylar kazandırabilir.
İnsanların farklı bakış açılarına sahip olması süreci etkilemiyor mu? Her şey planlandığı gibi gidiyor mu?
Charles: Toplantılarımızda büyük bir ekranda, farklı disiplinlerden bir çok kişi hazırladığımız model üzerinde beyin fırtınası yapar. Toplantıyı yöneten kişi bütün soruların cevaplarına hakim olmak durumunda değildir, onun asıl görevi “Soru Sorucu” olmaktır. takım cevapları ortak bir şekilde üretir, hazırladığımız model üzerinde notlar alıp işaretlemeler yaparlar. Genel olarak nelerin değişmesi gerektiği hakkında konuşurlar hatta çoğu zaman anında değiştirirler. Toplantılarımız tam bir takım etkinliği olarak geçer.
Başarı kavramı, çoğu zaman müşteriden gelir ama bir çok amaç mevcuttur. Kimi, “doğru sayıda toplantı odası istiyorum;” diye yaklaşırken diğeri, “zamanında bitirmemiz gerekiyor;” bir başkası da, “uzaklardan gelecek patronumun mutlu olmasını istiyorum,” der. Bütün bu farklı amaçlar birbirine karışır ve başarılı bir proje çıkmasını sağlar.
Jason: Biz Dijital Yapı Tasarımı yöntemini kullanarak tasarımcı, mühendis, uzmanlar ve müşterilerin aynı platform üzerinde rahatça çalışmasını sağlamayı amaçlıyoruz. Amacımız doğru sonuca ulaşmak için herkesin projenin ortak hedeflerini anlaması yönündedir.
Uygulanabilir 3B modeller oluşturmak zaman alıcı bir egzersiz gibi görünüyor. Göründüğünden daha mı verimli?
Charles: Çoğu kişi CAD programlarını kullanmanın SketchUp’tan daha hızlı bir çözüm olduğunu söyler. Akıllıca kullanırsak bunun böyle olmadığını gördük. Zaman verimliliği konusunda yanlış bir anlayış var. Projeleri çizerlere verdiğiniz zaman, konstrüksiyon hakkında herhangi bir fikir sahibi olmadan saatlerce çizim yapabilirler. Üst düzey bir uzman bütün sayfaları tek tek kontrol eder ve 20 yıllık tecrübesinden faydalanmak zorunda kalır. Daha sonra perspektifler hazırlanır. Ayrıca görselleştirme sanatçıları da saatlerini harcayıp gerçeğe yakın -sınırlı sayıda- görseller oluşturmaya çalışırlar. Projenin sonuca ulaşması için saatler arttıkça artıyor.
Jason: Dijital Yapı Tasarımı, çizim yapan insanları inşa edecekleri yapı hakkında düşünmeye zorlar, sadece çizgi çekmekle bitmez. Bu yöntem ile modelleme yapan kişi, SketchUp kullanarak her şeyi oluşturur.
Daha sonra bütün parçalar ayrılıp herhangi yanlış bir durumun önüne geçmek için incelenir. Burada püf nokta herhangi bir değişiklik yapınca, tüm model boyunca uygulanır. Herkesin işi hızlanır ve kolaylaşır. Bütün iş akışı daha doğru ve belirgin hale gelir. Hatalar ön plana çıkar, şöyle deriz: “bu kolonun burada ne işi var, pencere ile çakışıyor” Nere uygulanabilirlik mümkün nerede sıkıntı var, bize sorun oluşturmadan önce hepsini erkenden tespit edip çözeriz. Ayrıca görselleştirme için de daha az vakit ile daha çok iş yapmamız sağlanır. Modelimiz hazır olduğu için Lumion canlı senkronizasyon eklentisi ile istediğimiz her açıdan gerçekçi perspektif oluşturabiliyoruz.
[before_after image_before=”https://fga.com.tr/wp-content/uploads/2019/04/Blog5-Image7A.jpg” image_after=”https://fga.com.tr/wp-content/uploads/2019/04/Blog5-Image7B.jpg”]
Bu tarz çizimler oluşturarak çakışmaları tespit etmek kolaylaşıyor.
Müşterilerinizin tasarımın erken aşamalarında görmeyi istedikleri bakış açıları nelerdir?
Jason: Fikirlerimizi aktarmak için muhteşem görseller hazırlamayı amaçlıyoruz. Bir zamanlar, sadece görselleştirme üzerine oluşturduğumuz bir ekibimiz vardı fakat bu iş bir sorun haline gelmişti, çünkü zamanımızın çoğunu sadece o yazılımlar üzerinde uzmanlaşmış kişilere harcamak durumunda kalıyorduk. Lumion’a geçtikten sonra böyle bir sorunumuz da kalmadı.
SketchUp’ı kullanabildiğimiz kadar hızlı kullanıyoruz. Dik bir öğrenim eğrisi yok. Herkes alabilir herkes kullanabilir, eklentileri kullanarak inanılmaz görseller oluşturabilir. Çok fazla uzmana ihtiyacımız olmuyor. Shangai ve Singapur’da Lumion kullandık. Hindistan’daki projemiz için Kubity kullandık.
Charles: Ayrıca perspektifleri çizdirdiğimiz firma ile de sorunlar yaşıyorduk. Tasarımcı özgürce tasarım yapmak için kendi tarzını yansıtıyordu. Ama bu tarz çalışmalarda havalandırma, bağlantı hatları, paneller gibi detayları göstermiyorlardı. Daha da kötüsü objelerin boyunu istekleri yönünde değiştirebiliyorlardı.
DYT yöntemi sayesinde, perspektiflerin gerçekliğe sadık kalmasını sağlıyoruz. Ayrıca anlık olarak gerçekçi görseller oluşturabiliyoruz, bu sayede inşa edilecek yapıya istediğiniz açıdan bakabiliyorsunuz. Sadece aynı bakış açıları üzerinden yapılan güncellemeler ile proje genelinde oluşan boşluklar oluyor.
Yönteminiz herkese uyumlu mu?
Charles: Yaklaşımlarımızı sürekli geliştirdik çünkü farklı eğitim düzeylerine sahip müteahhitlerle çalışıyoruz. Bununla birlikte DYT yönteminin her yerde uygulanabilirliği olduğunu düşünüyoruz. Dijital örnekler oluşturmak müşteriye şöyle demeye benziyor, “bakın istediğiniz şey tam olarak bunun gibi olacak, emin misiniz? daha iyisini de yapabiliriz.”
Uygulanabilirliği olan modeller oluşturmak, kaynakların ve malzemelerin kullanılmasında büyük tasarruf sağlar, sahaya geçmeden önce bütün ayrıntılara dikkat çekilmesini sağlar. bir projedeki herşeyi bir araya toplanan ayrı sistemler olarak görüyorsanız, çok fazla koordinasyon yapmanız gerekir geleneksel olarak bu işin adı tasarım geliştirme aşamasıdır. Artık buna Entegre Gelişim diyoruz çünkü biz, ışıklandırma, bölme, güç ve mobilya gibi sistemleri birleştiriyoruz.
Entegre Gelişim aşaması bir çok değişikliğin yapıldığı ve kararların verildiği bir aşamadır. Kayıt belgeleri bütün bu çabalarımızı hatırlatıyor. Bütün bu aşama ve uğraşlar için yüksek uygulanabilirliği olan bir model üzerinden hareket etmeniz gerekiyor.—Dijital bir inşaat yapar gibi.
M Moser Ortakları Hakkında
M Moser Associates 1981’den bu yana kurumsal, özel sağlık ve eğitim sektörlerinden müşterilere çalışma alanlarının tasarım ve teslimini yapıyor. Üç kıtadaki 16 ofiste 900’ün üzerinde çalışanıyla şirket, tüm ölçeklerdeki fiziksel ve dijital iş yeri ortamlarına bütünsel bir yaklaşım sunmaktadır.
